Trong hai ngày 25 - 26/5/2023, tại Hà Nội, Trung tâm Chứng thực điện tử quốc gia (NEAC) - Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) phối hợp với các đơn vị liên quan đã tổ chức Hội nghị tập huấn kinh nghiệm quốc tế về triển khai chữ ký số (CKS) và dịch vụ tin cậy.
Các lãnh đạo, đại biểu, diễn giả và khách mời tham dự hội nghị
Hội nghị có sự tham gia của đại diện một số đơn vị thuộc Bộ TT&TT; đại diện các tổ chức, doanh nghiệp (DN) hoạt động trong lĩnh vực CKS, xác thực điện tử, an toàn thông tin và đặc biệt có sự tham gia của các diễn giả quốc tế là các chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực CKS và dịch vụ tin cậy đến từ Hiệp hội Hạ tầng khoá công khai châu Á (APKIC) và Cơ quan An ninh Internet Hàn Quốc (KISA).
Thách thức tạo động lực
Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Huy Dũng nhận định, cách mạng công nghiệp 4.0 tạo ra một không gian sống mới là không gian số. Mỗi người sẽ có một phiên bản số của chính mình trên mạng.
Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Huy Dũng phát biểu khai mạc hội nghị
Bởi vậy, mọi hoạt động của chúng ta trong môi trường thực đều có thể được mô phỏng một cách chính xác trên môi trường số. Lời nói, chữ viết trên môi trường số thành thông điệp dữ liệu, văn bản giấy trên môi trường số thành văn bản điện tử; căn cước công dân của một người trên môi trường số trở thành danh tính điện tử; siêu thị, chợ trên môi trường số trở thành các sàn thương mại điện tử; chữ ký tay trên môi trường số trở thành chữ ký số.
Năm 2023, Việt Nam đặt mục tiêu phát triển 10 triệu CKS cá nhân. Theo Thứ trưởng: “Đây là mục tiêu rất thách thức bởi hiện nay Việt Nam có chưa đến 1 triệu thuê bao CKS cá nhân (784.464 thuê bao). Theo đó, cần những kinh nghiệm hỗ trợ, hướng dẫn của các quốc gia đã triển khai thành công CKS cá nhân như Hàn Quốc, Ấn Độ và đặc biệt là các hội, hiệp hội quốc tế lớn về CKS như Hiệp hội Hạ tầng khóa công khai Châu Á (APKIC)”.
Chữ ký số cần được cải tiến để thuận tiện hơn cho người dùng
Trong tham luận tại hội nghị, Tổng thư ký APKIC Vijayakumar Manjunatha cho biết hạ tầng khóa công khai – PKI đang có nhu cầu rất lớn. Chứng thư số sử dụng PKI công cộng đã tăng gấp nhiều lần do các quy định bắt buộc và các sáng kiến không cần giấy tờ đến từ một số quốc gia, khu vực.
Tổng thư ký APKIC Vijayakumar Manjunatha
Vị Tổng thư ký APKIC cũng điểm ra thực tiễn triển khai nền tảng PKI ở nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới như Ấn Độ, HongKong, Đài Loan, Trung Quốc, Hàn Quốc, Thái Lan, Malaysia…
Song trong chia sẻ với báo chí bên lề sự kiện, ông Vijayakumar Manjunatha lưu ý 3 nơi nổi bật trong ứng dụng chữ ký số mà Việt Nam có thể tham khảo là Ấn Độ, các quốc gia châu Âu và Hàn Quốc. Trong đó, Ấn Độ là nước đã phổ biến chữ ký số vào các lĩnh vực hoạt động hàng ngày như Chính phủ điện tử, ngân hàng, tài chính… Quốc gia này đã có tới hơn 400 triệu người dùng chữ ký điện tử, trong đó đa phần là chữ ký điện tử trực tuyến.
Chia sẻ về xu hướng PKI, ông Venkatraman Srinivasan, Chủ tịch APKIC, gửi đến hội nghị bài tham luận chuyên sâu về kiến trúc mô hình bảo mật toàn diện Zero Trust. Với mô hình này, dữ liệu người dùng sẽ được bảo vệ ở mức độ cao, đảm bảo an toàn và độ tin cậy cho hệ thống PKI. Đây cũng là khuyến nghị của ông dành cho Việt Nam. Với việc áp dụng mô hình bảo mật này sẽ khiến mức độ tin cậy của các chứng thư số đảm bảo các yêu cầu quốc tế và dễ dàng gia nhập vào các tổ chức PKI trên thế giới.
Kinh nghiệm thực tiễn của Hàn Quốc
Hàn Quốc là một quốc gia áp dụng chữ ký số thành công trong gần như mọi lĩnh vực của đời sống. Chia sẻ với các đại biểu, diễn giả Kim Yeon Su đến từ Cơ quan An ninh Internet Hàn Quốc (KISA), cho rằng với sự tương đồng về sự phát triển chữ ký số và các dịch vụ tin cậy giữa Việt Nam và Hàn Quốc, các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp có thể dễ dàng tìm kiếm, tham khảo các chính sách phát luật, phương pháp quản lý cũng như hạ tầng cơ sở công nghệ để đưa vào thực tiễn triển khai.
Ngoài ra, ông Park Yun Sik, Trưởng ban Chứng thực bảo mật, KISA nhấn mạnh: “KISA sẽ sớm thúc đẩy hợp tác giữa 2 quốc gia trong lĩnh vực chữ ký số và hỗ trợ giới thiệu Việt Nam tham gia vào các tổ chức cung cấp dịch vụ tin cậy trong khu vực và trên thế giới”.
Cũng trong buổi hội nghị, đại diện công ty Deloitte (một trong năm cơ quan được chính phủ Hàn Quốc cấp phép kiểm tra và đánh giá năng lực của các CA), ông Jin Hwan Shin đã trao đổi về chương trình WebTrust và quy trình kiểm tra việc tuân thủ pháp luật về chữ ký số tại Hàn Quốc.
Các doanh nghiệp đã sẵn sàng thúc đẩy chữ ký số
Tại phần trao đổi thảo luận của hội nghị, các tổ chức cung cấp dịch vụ chữ ký số đã đặt ra nhiều câu hỏi cho các diễn giả. Các câu hỏi chủ yếu xoay quanh các nội dung về hạ tầng kỹ thuật; phương thức cấp chứng thư số; áp dụng các quy định trong luật giao dịch điện tử, chữ ký số vào hoạt động của doanh nghiệp…
Phó Giám đốc NEAC Phạm Quốc Hoàn điều hành phiên thảo luận giữa các cơ quan, đơn vị hoạt động trong lĩnh vực chữ ký số, giao dịch điện tử với các chuyên gia quốc tế
Ông Nguyễn Khơ Din, Phó Chủ nhiệm, Tổng thư ký Câu lạc bộ Chữ ký số và giao dịch điện tử Việt Nam cho rằng, từ kinh nghiệm chia sẻ của chuyên gia quốc tế, chúng tôi nhận thấy để đẩy mạnh phổ cập chữ ký số cho người dân, có 3 vấn đề cần được tập trung giải quyết là hành lang pháp lý; mở rộng các ứng dụng sử dụng chữ ký số; và áp dụng cách thức triển khai thuận tiện hơn như ứng dụng eKYC cấp chữ ký số, lưu trữ hồ sơ điện tử thay vì sử dụng hồ sơ giấy.
Đại diện tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số tham gia đặt câu hỏi thảo luận
Ở góc độ doanh nghiệp, ông Lê Việt Cường, Giám đốc Trung tâm Chứng thực chữ ký số của FPT nhận xét, qua bài trình bày của các diễn giả quốc tế, chúng ta có thể đúc rút được nhiều kinh nghiệm về phát triển nền tảng khóa công khai PKI ở Việt Nam, đặc biệt là việc cần thiết ứng dụng chữ ký số cho các lĩnh vực ngân hàng tài chính, bảo hiểm.
Theo NEAC, hội nghị tập huấn quốc tế lần này không chỉ cung cấp các kiến thức, kinh nghiệm, bài học thực tiễn từ các nước mà còn nhằm kết nối các tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ kí số công cộng (CA) ở Việt Nam với các chuyên gia hàng đầu của quốc tế trong lĩnh vực này, mở ra các cơ hội hợp tác cụ thể trong tương lai./.
(NEAC tổng hợp)
