Dịch vụ tin cậy: Nền tảng đảm bảo niềm tin trong thời đại số

Ngày đăng: 16:57 - 19/06/2025

Ngày 19/6, tại Hà Nội, Trung tâm Chứng thực điện tử quốc gia (NEAC) đã tổ chức Hội thảo quốc tế về Dịch vụ tin cậy với chủ đề Cơ hội và thách thức trong kỷ nguyên lượng tử”.

Hội thảo là diễn đàn chuyên sâu nhằm nâng cao nhận thức của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và chuyên gia về những nguy cơ, thách thức đặt ra trong kỷ nguyên lượng tử đối với bảo mật và dịch vụ xác thực điện tử; đồng thời cập nhật chính sách pháp lý, tiêu chuẩn kỹ thuật quốc tế mới do Liên minh châu Âu (EU) thiết lập cùng xu hướng triển khai các mô hình dịch vụ tin cậy hiện đại, xuyên biên giới, đảm bảo an toàn, tuân thủ và đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế.  Qua đó thúc đẩy chia sẻ kinh nghiệm giữa các quốc gia, tổ chức, doanh nghiệp trong nước và quốc tế; tăng cường hợp tác, phát triển đồng bộ hạ tầng dịch vụ tin cậy tại Việt Nam.

Bà Tô Thị Thu Hương, Giám đốc Trung tâm Chứng thực điện tử quốc gia phát biểu khai mạc Hội thảo

Phát biểu khai mạc Hội thảo, bà Tô Thị Thu Hương, Giám đốc NEAC nhấn mạnh: “Trong kỷ nguyên mà dữ liệu trở thành tài nguyên mới và giao dịch số trở nên phổ biến, việc đảm bảo niềm tin số là điều kiện tiên quyết. Tại Việt Nam, chúng tôi xác định chữ ký số và các dịch vụ tin cậy không chỉ là công cụ kỹ thuật, mà là nền tảng để đảm bảo niềm tin trong các giao dịch điện tử, định hình kinh tế số, chính phủ số và xã hội số”.

Với vai trò là cơ quan Root CA quốc gia, NEAC cũng đang tích cực phối hợp với các bộ, ngành, doanh nghiệp và đối tác quốc tế để thúc đẩy xây dựng và nâng cấp khung tiêu chuẩn kỹ thuật cho các thuật toán hậu lượng tử, kết nối với lộ trình quốc tế và khuyến nghị từ các tổ chức như NIST, ETSI, eIDAS 2.0. Đồng thời, Trung tâm cũng khuyến khích ứng dụng công nghệ blockchain trong dịch vụ tin cậy, đặc biệt là các mô hình chữ ký phi tập trung, lưu trữ không thể sửa đổi và cơ chế xác thực đa chiều – trên nguyên tắc tuân thủ pháp luật và tương thích với hạ tầng PKI hiện tại.

Ông Lai Seow Yong cảnh báo về nguy cơ phá vỡ hệ thống bảo mật trong kỷ nguyên lượng tử

Một trong những nội dung nổi bật của hội thảo là nhận diện các mối đe dọa an toàn thông tin trong bối cảnh điện toán lượng tử đang ngày càng hiện thực hóa. Ông Lai Seow Yong – Giám đốc Kỹ thuật khu vực châu Á – Thái Bình Dương của Utimaco (Đức) – đã chia sẻ về các nguy cơ phá vỡ hệ thống mã hóa hiện tại bởi máy tính lượng tử, đồng thời nhấn mạnh sự cấp thiết của việc nghiên cứu, chuẩn bị và chuyển đổi sang các thuật toán mật mã hậu lượng tử (PQC).

Những điểm mới và có tính ứng dụng cao của eIDAS 2.0 được đại diện của Ascertia trình bày

Diễn giả Fabio Rego – đại diện Công ty Ascertia (Anh) – trình bày về eIDAS 2.0, khung pháp lý định danh điện tử của Liên minh châu Âu, cùng với tầm nhìn phát triển dịch vụ tin cậy theo hướng xuyên biên giới, minh bạch và an toàn. Đây được xem là định hướng tham khảo quan trọng cho Việt Nam trong việc nâng cấp hành lang pháp lý và triển khai các dịch vụ chữ ký số từ xa tích hợp với nền tảng định danh điện tử quốc gia như VNeID.

Trong bối cảnh quốc tế hiện nay, khung pháp lý eIDAS 2.0 của EU cho thấy các dịch vụ tin cậy không chỉ phục vụ hành chính công mà còn kết nối sâu với các nền tảng số lớn như Google, Facebook, TikTok, Amazon... Thông qua ví định danh điện tử châu Âu (EUDI Wallet), người dùng được xác thực an toàn khi kết nối với các mạng xã hội, các sàn thương mại điện tử, các ứng dụng tìm kiếm, các nhà cung cấp dịch vụ, đại lý du lịch  trực tuyến...

Từ kinh nghiệm này của EU, các CA công cộng tại Việt Nam có thể nghiên cứu, chủ động kết nối kỹ thuật với các hệ sinh thái số lớn trong nước và quốc tế; Tích hợp chữ ký số vào các nền tảng số thân thiện, phổ biến với người dùng. Việc học hỏi mô hình eIDAS 2.0 giúp Việt Nam đa dạng hóa ứng dụng, phổ cập chữ ký số và tiến tới công nhận lẫn nhau trong giao dịch điện tử xuyên biên giới.

Chuyên gia Blockchain chia sẻ mô hình triển khai chữ ký số trên nền tảng Blockchain

Tại Hội thảo, ông Trần Dinh, Chủ nhiệm Ủy ban Fintech và Web3 thuộc Hiệp hội Blockchain Việt Nam, đã giới thiệu mô hình triển khai chữ ký số trên nền tảng blockchain, mở ra hướng đi tiềm năng cho các dịch vụ ký số phi tập trung, có khả năng mở rộng cao và đảm bảo tính bất biến của dữ liệu.

Chủ nhiệm Ủy ban Ứng dụng Fintech, Hiệp hội Blockchain Việt Nam cho biết, đối với cơ sở pháp lý cho chữ ký số tại Việt Nam, Luật Công chứng 2024 đã quy định về công chứng điện tử, cho phép sử dụng chữ ký số, dấu thời gian điện tử và nền tảng số để lập văn bản công chứng. Hồ sơ công chứng điện tử có giá trị pháp lý như bản giấy nếu đáp ứng điều kiện lưu trữ, xác thực và truy xuất theo quy định.

Các chuyên gia, diễn giả thao luận cùng cộng đồng doanh nghiệp

Hội thảo quy tụ nhiều nhà hoạch định chính sách, chuyên gia công nghệ, tổ chức chứng thực, DN và đối tác quốc tế cùng thảo luận, chia sẻ giải pháp, xác lập tầm nhìn chung về nền tảng tin cậy trong tương lai số.

Hội thảo là bước đi cụ thể trong lộ trình nâng cao năng lực quản lý, ứng dụng công nghệ xác thực tiên tiến và xây dựng hạ tầng dịch vụ tin cậy hiện đại, minh bạch và phù hợp với chuẩn mực toàn cầu./.

(NEAC)