Năm 2023 khép lại, đánh dấu sự phát triển mạnh mẽ của lĩnh vực giao dịch điện tử, chữ ký điện tử, xác thực điện tử nói chung và của Trung tâm Chứng thực điện tử quốc gia (NEAC) nói riêng. NEAC xin điểm qua các sự kiện, hoạt động nổi bật năm 2023 của Trung tâm như sau:
1. Quốc hội thông qua Luật Giao dịch điện tử 2023
Trong năm 2023, NEAC đã chủ trì, phối hợp với Vụ Pháp chế hoàn thành Dự án Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi). Ngày 22/6/2023, Luật Giao dịch điện tử đã được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp lần thứ 5, khóa XV và có hiệu lực kể từ ngày 01/7/2024.
Luật Giao dịch điện tử được ban hành, giúp hoàn thiện hành lang pháp luật liên quan đến các hoạt động chuyển đổi số của Việt Nam, là cơ hội để chuyển đổi số Việt Nam bứt phá trong thời gian tới.
2. Gia nhập Hiệp hội Hạ tầng khóa công khai châu Á (APKIC)
Tháng 11/2023, NEAC chính thức trở thành thành viên Hiệp hội Hạ tầng khoá công khai châu Á (APKIC). Việc gia nhập APKIC sẽ đem lại các mối quan hệ hợp tác trên cả hai phương diện song phương và đa phương về công nghệ thông tin, tiêu chuẩn PKI, các ứng dụng PKI để có thể giúp NEAC và các thành viên Hiệp hội có thể tương tác nhiều hơn và tiến tới việc công nhận chữ ký số giữa các nước thành viên.
3. Xây dựng thành công Cổng kết nối ký số từ xa
NEAC đã xây dựng Hướng dẫn tích hợp tính năng ký số từ xa (chữ ký số trên thiết bị di động thông minh) để thuận tiện cho các đơn vị vận hành Cổng dịch vụ công (DVC) trong quá trình tích hợp chữ ký số công cộng theo mô hình ký số từ xa vào các tác vụ của người dân, doanh nghiệp trên Cổng.
Tính đến tháng 12/2023, 57/63 cổng DVC đã tích hợp thành công giải pháp ký số từ xa, trong đó, 40/63 địa phương ký số thành công với 6 nhà cung cấp dịch vụ, 17/63 địa phương hoàn thành tích hợp với ít nhất 1 nhà cung cấp dịch vụ, 6/63 tỉnh thành đang trong quá trình tích hợp và 3/22 bộ ngành đã tích hợp thành công.
4. Tuyên truyền, thúc đẩy phổ cập chữ ký số cá nhân
Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Lãnh đạo Bộ, NEAC đã phối hợp với các doanh nghiệp đã được cấp giấy phép cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số theo mô hình ký số từ xa và Sở Thông tin và Truyền thông một số tỉnh triển khai các hội nghị tuyên truyền về chữ ký số và dịch vụ chứng thực chữ ký số, đồng thời thúc đẩy chương trình phổ cập chữ ký số cá nhân tại các tỉnh thành. Tính đến tháng 11/2023, đã có 18 tỉnh triển khai cấp miễn phí chứng thư số cho người dân trên địa bàn với 260.500 chứng thư số đã được cấp. Tính đến cuối năm 2023, cả nước có khoảng 1 triệu chứng thư số cá nhân công cộng đang hoạt động.
Tại Hà Nội, sáng 8/4/2023, NEAC đã phối hợp với UBND Quận Hoàn Kiếm, Câu lạc bộ chữ ký số và giao dịch điện tử Việt Nam cùng các doanh nghiệp triển khai thí điểm gian hàng cấp miễn phí chữ ký số cho công dân tại phố đi bộ quận Hoàn Kiếm. Chương trình mở đầu cho chuỗi hoạt động thúc đẩy người dân sử dụng dịch vụ ký số từ xa, thực hiện các thủ tục hành chính trên môi trường điện tử, góp phần vào công cuộc chuyển đổi số.
Nhằm thúc đẩy chữ ký số cá nhân trong các giao dịch thanh toán điện tử, ngày 17/10/2023, NEAC đã chủ trì phối hợp với Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, Câu lạc bộ Chữ ký số và giao dịch điện tử Việt Nam tổ chức thành công Hội thảo chuyên đề về Vai trò của chữ ký số trong giao dịch thanh toán điện tử tại Việt Nam – bài học kinh nghiệm từ Hàn Quốc. Hội thảo đã cung cấp và hỗ trợ thông tin đến các thành viên hiệp hội ngân hàng, các ngân hàng thương mại về tính cấp thiết cũng như cách thức triển khai chữ ký số trong lĩnh vực thanh toán điện tử.
5. Tập huấn kinh nghiệm quốc tế về triển khai chữ ký số và dịch vụ tin cậy
Ngày 26/5/2023, tại Hà Nội, NEAC phối hợp với các đơn vị liên quan đã tổ chức Hội nghị tập huấn kinh nghiệm quốc tế về triển khai chữ ký số và dịch vụ tin cậy, với sự tham gia của các diễn giả là các chuyên gia quốc tế đầu ngành trong lĩnh vực chữ ký số và dịch vụ tin cậy đến từ Hiệp hội Hạ tầng khoá công khai châu Á (APKIC) và Cơ quan An ninh Internet Hàn Quốc (KISA).
Hội nghị tập huấn quốc tế không chỉ cung cấp các kiến thức, kinh nghiệm, bài học thực tiễn từ các nước mà còn nhằm kết nối các CA công cộng ở Việt Nam với các chuyên gia hàng đầu của quốc tế trong lĩnh vực này, mở ra các cơ hội hợp tác cụ thể trong tương lai.
6. Hỗ trợ Lào trong việc thúc đẩy phát triển lĩnh vực xác thực điện tử và chữ ký số
Nhằm hỗ trợ Lào trong việc thúc đẩy phát triển lĩnh vực xác thực điện tử và chữ ký số, trong năm 2023, NEAC đã phối hợp với Trung tâm Internet quốc gia Lào (LANIC) tổ chức 01 khóa tập huấn về chuyên môn nghiệp vụ trong lĩnh vực chữ ký số cho các cán bộ của LANIC tại Lào và tiếp nhận 02 cán bộ LANIC sang đào tạo trực tiếp tại Việt Nam trong thời gian 03 tháng.
Thông qua khóa tập huấn, các cán bộ Lào đã có điều kiện thăm quan thực tế và trao đổi, học hỏi về mô hình kỹ thuật, kinh nghiệm và quy trình triển khai dịch vụ chứng thực chữ ký số tại Việt Nam để có thể tiếp thu và áp dụng tại Lào.
7. Bước tiến mới về cơ chế tài chính và bộ máy
Theo Quyết định số 2224/QĐ-BTTTT ngày 12/11/2023 của Bộ Thông tin và Truyền thông về giao quyền tự chủ tài chính giai đoạn 2023-2025 cho các đơn vị sự nghiệp thuộc Bộ, NEAC đã được phê duyệt là đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ chi thường xuyên và chi đầu tư (nhóm 1).
Ngoài ra, trong năm 2023, theo Quyết định số 26/QĐ-BTTTT của Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông ngày 16/01/2023 phê duyệt chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của Trung tâm, ngoài 06 phòng, NEAC được bổ sung thêm 02 chi nhánh tại TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng, giúp NEAC có thêm cánh tay nối dài tại địa phương, góp phần hỗ trợ cho các hoạt động, điều hành của NEAC nói riêng và Bộ nói chung trong lĩnh vực giao dịch điện tử.
8. Nâng cao giá trị văn hóa tổ chức
Trong suốt năm 2023, tổ chức đảng, công đoàn, đoàn thanh niên đã phát huy vai trò quan trọng trong sự phát triển chung của NEAC.
Công đoàn và Đoàn thanh niên Trung tâm đã hoàn thành suất sắc vai trò của mình khi phát động, tổ chức tham gia các chương trình thiện nguyện, hội thi, hội thao…
Công đoàn - Đoàn Thanh niên Trung tâm đã phối hợp với bên liên quan tổ chức chuyến thiện nguyện tới một số trường hợp, gia đình khó khăn tại tỉnh Hà Nam, Lào Cai; tổ chức Giải chạy bộ nhân kỷ niệm 9 năm thành lập Trung tâm (09/09/2023) và Giải cầu lông chào mừng ngày Phụ nữ Việt Nam…
Nhân dịp kỷ niệm 133 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890-19/5/2023), thực hiện Kế hoạch đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức phong cách Hồ Chí Minh, ngày 18/5/2023, NEAC đã tổ chức hoạt động về nguồn, dâng hương, học tập và sinh hoạt chính trị tại Khu di tích lịch sử thuộc địa phận thị xã Nghĩa Lộ, tỉnh Yên Bái…
9. Công bố kết quả khảo sát, đánh giá chất lượng dịch vụ của các CA công cộng năm 2023
Năm 2023 là năm thứ hai Trung tâm Chứng thực điện tử quốc gia – NEAC (Bộ TT&TT) phối hợp với đơn vị tư vấn thực hiện khảo sát, đánh giá chất lượng dịch vụ các tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số (CA) công cộng.
Mục đích của Bộ chỉ số này nhằm tổng hợp kết quả từ việc thăm dò mức độ hài lòng của khách hàng; đánh giá của bên ứng dụng; rà soát, đánh giá của chuyên gia. Trên cơ sở đó, nhóm nghiên cứu sẽ đưa ra một báo cáo đánh giá chi tiết về chất lượng dịch vụ của các tổ chức CA công cộng. Đây sẽ là căn cứ hỗ trợ việc đề xuất các phương án, chính sách quản lý hoạt động chứng thực CKS phù hợp trong thời gian tới, cũng như nguồn tài liệu tham khảo tin cậy để khách hàng mới có thể tìm kiếm, lựa chọn các nhà cung cấp dịch vụ có chất lượng.
(Phòng Thông tin & Hợp tác quốc tế - NEAC)
