Tổng quan tin tức tuần qua, Việt Nam đang bước vào một "trạng thái mới", với sự chỉ đạo quyết liệt từ Chính phủ và các bộ, ngành nhằm tạo ra những đột phá thực chất. Trọng tâm của giai đoạn này là hoàn thiện thể chế, phát triển hạ tầng số, và lan tỏa ứng dụng dịch vụ tin cậy vào mọi ngóc ngách của đời sống, từ dịch vụ công, y tế, đến các hoạt động kinh tế. Chữ ký số (CKS) tiếp tục được khẳng định là công cụ nền tảng, không thể thiếu trong tiến trình này.
Ảnh minh họa
I. Tin tức từ Trung tâm Chứng thực điện tử quốc gia (NEAC)
Các hoạt động từ Chính phủ và Bộ KH&CN (được NEAC đăng tải) cho thấy một tư duy chiến lược, tập trung vào việc hoàn thiện thể chế và tăng cường hợp tác quốc tế.
Chuyển đổi sang "Trạng thái mới": Chuyển đổi số quốc gia đang chuyển sang giai đoạn phát triển mới, tập trung vào việc phát triển kinh tế số như một động lực tăng trưởng và tạo ra các giá trị hữu hình cho người dân. Lãnh đạo khối chuyển đổi số được yêu cầu phải có "tư duy ở tầm quốc gia", đảm bảo các nền tảng được phát triển đồng bộ, có khả năng kết nối và chia sẻ. https://neac.gov.vn/vi/tin-tuc-su-kien/detail/chuyen-%E2%80%98trang-thai-moi%E2%80%99-cho-chuyen-doi-so-quoc-gia-690.htm
Hoàn thiện thể chế và Quy chuẩn:
-
- Bộ KH&CN đã ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia mới về yêu cầu kỹ thuật cho các hệ thống giao dịch điện tử của cơ quan nhà nước, nhằm đảm bảo tính đồng bộ, an toàn và kết nối liên thông. https://neac.gov.vn/vi/tin-tuc-su-kien/detail/bo-khcn-ban-hanh-quy-chuan-moi-cho-he-thong-giao-dich-dien-tu-co-quan-nha-nuoc-693.htm
- Bộ cũng đã sơ kết công tác 6 tháng đầu năm 2025, trong đó các nhiệm vụ về phát triển dịch vụ tin cậy và CKS là một trọng tâm. https://neac.gov.vn/vi/tin-tuc-su-kien/detail/bo-khoa-hoc-va-cong-nghe-so-ket-cong-tac-6-thang-dau-nam-2025-692.htm
- Một quy định mới về xử lý vi phạm hành chính trên môi trường điện tử cũng đã được bổ sung, tạo hành lang pháp lý cho việc thực thi pháp luật trên không gian mạng. https://neac.gov.vn/vi/tin-tuc-su-kien/detail/bo-sung-quy-dinh-moi-ve-xu-ly-vi-pham-hanh-chinh-tren-moi-truong-dien-tu-691.htm
Tăng cường Hợp tác Quốc tế: NEAC đã có chuyến công tác tại Lào, tăng cường hợp tác song phương nhằm phát triển dịch vụ tin cậy và hướng tới công nhận chéo chữ ký số giữa hai nước. Điều này cho thấy nỗ lực của Việt Nam trong việc mở rộng không gian cho các giao dịch điện tử xuyên biên giới, tương tự như việc Moldova đang được EU công nhận chữ ký điện tử. https://neac.gov.vn/vi/tin-tuc-su-kien/detail/viet-nam-va-lao-tang-cuong-hop-tac-phat-trien-chu-ky-so-va-dich-vu-tin-cay-694.htm
II. Thúc đẩy Chữ ký số trong Chính quyền và Dịch vụ công
Nỗ lực số hóa hoạt động của chính quyền đang diễn ra mạnh mẽ, dù vẫn còn gặp nhiều thách thức.
Tăng cường ứng dụng ở cơ sở: Nhiều địa phương đang đẩy nhanh ứng dụng CKS trong chính quyền cơ sở để nâng cao hiệu quả và minh bạch. Việc này giúp nâng cao hình ảnh một chính quyền phục vụ nhân dân , nơi người dân không còn phải "đem giấy tờ đi khắp nơi" nhờ dữ liệu đã được kết nối. https://nhandan.vn/nang-cao-hinh-anh-chinh-quyen-phuc-vu-nhan-dan-post894453.html
Thách thức tại địa phương: Dù có nhiều nỗ lực, một số địa phương như Ninh Bình vẫn còn "kẹt" trong việc vận hành chính quyền điện tử do các rào cản về tỷ lệ người dân có chữ ký số, hạ tầng 5G và chất lượng nhân lực. https://vov.vn/chinh-tri/van-hanh-chinh-quyen-dien-tu-ninh-binh-con-ket-o-chu-ky-so-5g-nhan-luc-post1215469.vov
Công chứng điện tử: Nỗ lực đưa công chứng điện tử vào thực tế đang được đẩy mạnh, hứa hẹn tạo ra sự đột phá trong các giao dịch dân sự, kinh tế. https://truyenhinhnghean.vn/media/chuyen-muc/it-today/202507/cuoc-song-so-no-luc-dua-cong-chung-dien-tu-vao-thuc-te-2ce0f5e/
Hoàn thiện pháp lý về chứng cứ điện tử: Một yêu cầu cấp thiết được đặt ra là phải hoàn thiện cơ chế xác định thuộc tính của chứng cứ điện tử trong bối cảnh chuyển đổi số, để đảm bảo giá trị pháp lý cho các dữ liệu, tài liệu được ký số. https://lsvn.vn/hoan-thien-co-che-xac-dinh-thuoc-tinh-chung-cu-dien-tu-yeu-cau-cap-thiet-trong-boi-canh-chuyen-doi-so-a160545.html
III. Chuyển đổi số Y tế: Cuộc đua "khai tử" bệnh án giấy
Ngành y tế đang là một trong những lĩnh vực có sự chuyển đổi mạnh mẽ nhất, nhưng cũng đối mặt với nhiều rào cản nhất.
Chỉ đạo quyết liệt: Phó Thủ tướng đã yêu cầu các bệnh viện phải hoàn thành kết nối dữ liệu với VNeID trước ngày 31/8, một bước đi quan trọng để hình thành cơ sở dữ liệu sức khỏe quốc gia. https://thuonghieucongluan.com.vn/pho-thu-tuong-yeu-cau-hoan-thanh-ket-noi-du-lieu-benh-vien-voi-vneid-truoc-31-8-a270665.html
Thực trạng triển khai: Dù có nhiều lợi ích như giảm tải cho y tế và tăng tiện ích cho người dân, quá trình triển khai bệnh án điện tử vẫn còn chậm. Cả nước mới chỉ có 270 bệnh viện "khai tử" được bệnh án giấy. Nhiều bệnh viện như Bệnh viện Đa khoa Sơn Tây đã bắt đầu triển khai, nhưng số lượng này vẫn còn khiêm tốn. https://kinhtedothi.vn/benh-vien-da-khoa-son-tay-trien-khai-benh-an-dien-tu-phuc-vu-kham-chua-benh.774149.html
Rào cản chính: Những khó khăn trong quá trình triển khai bao gồm: thiếu kinh phí đầu tư, hạ tầng công nghệ chưa đồng bộ, và tâm lý ngại thay đổi của nhân viên y tế. https://baodautu.vn/rao-can-khi-trien-khai-benh-an-dien-tu-d328623.html
Tích hợp CKS tại địa phương: Nhiều địa phương như Thái Nguyên đang triển khai cao điểm tích hợp Sổ sức khỏe điện tử và chữ ký số cộng đồng, một mô hình đáng nhân rộng. https://thainguyen.gov.vn/thong-bao/-/asset_publisher/L0n17VJXU23O/content/thai-nguyen-trien-khai-cao-iem-tich-hop-so-suc-khoe-ien-tu-va-chu-ky-so-cong-ong/20181
IV. Hóa đơn điện tử và Hỗ trợ Doanh nghiệp, Hộ kinh doanh
Kết quả ấn tượng: Tính đến giữa tháng 7/2025, đã có 300.897 cơ sở kinh doanh trên toàn quốc đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. https://thoibaotaichinhvietnam.vn/infographics-300897-co-so-kinh-doanh-dang-ky-su-dung-hoa-don-dien-tu-khoi-tao-tu-may-tinh-tien-180071.html
Hỗ trợ Hộ kinh doanh: Chính phủ và các doanh nghiệp đang tích cực đưa ra các gói hỗ trợ để các hộ kinh doanh "bỏ" thuế khoán và chuyển sang sử dụng HĐĐT, giúp tăng tính minh bạch và công bằng. https://tuoitre.vn/ho-tro-de-ho-kinh-doanh-bo-thue-khoan-20250714075315241.htm
Đột phá trong đăng ký doanh nghiệp: Nghị định 168 được xem là bước đột phá trong thủ tục đăng ký doanh nghiệp, cho phép thực hiện hoàn toàn trên môi trường điện tử, thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số trong khối doanh nghiệp. https://baovephapluat.vn/kiem-sat-24h/chinh-sach-moi/nghi-dinh-168-dot-pha-thu-tuc-dang-ky-doanh-nghiep-thuc-day-chuyen-doi-so-180817.html
V. Công nghệ mới và Bối cảnh Quốc tế
Thế giới đang đứng trước những thay đổi lớn về công nghệ bảo mật, và Việt Nam không nằm ngoài xu hướng này.
Mật mã hậu lượng tử (PQC): Các chuyên gia quốc tế liên tục cảnh báo về mối đe dọa của máy tính lượng tử đối với các thuật toán mã hóa hiện tại. Các nghiên cứu về cấu trúc chữ ký mới, như "chữ ký dùng một lần" (One-Shot Signature), đang được phát triển để chuẩn bị cho một thế giới hậu lượng tử. https://quantumzeitgeist.com/new-one-shot-signature-construction-extends-cryptography-beyond-classical-oracle-models/
Blockchain: Các ngân hàng lớn trên thế giới, như US Bank, đã bắt đầu sử dụng nền tảng blockchain để thực hiện các giao dịch kỹ thuật số hoàn toàn, cho thấy tiềm năng của công nghệ này trong việc tạo ra các dịch vụ tin cậy thế hệ mới. https://nationaltechnology.co.uk/Us_bank_uses_blockchain_platform_to_complete_fully_digital_transaction.php
Chuyển đổi số không thể thành công nếu thiếu sự vào cuộc của người dân. Việc phổ cập chữ ký số cá nhân, xây dựng hệ sinh thái dữ liệu mở, tối ưu dịch vụ công trực tuyến phải đi kèm với giáo dục công nghệ, đơn giản hóa thủ tục, và đặc biệt là chính sách hỗ trợ thiết bị đầu cuối, kết nối mạng, và chữ ký số miễn phí cho người dân.
Bên cạnh đó, các sáng kiến số như kết nối dữ liệu liên thông, ứng dụng chữ ký số trong công chứng điện tử, hay miễn phí hóa đơn điện tử cho hộ kinh doanh nhỏ cũng đang dần tạo nền tảng xã hội số công bằng và toàn diện./.
(NEAC)
